Nkyajchaq qtanum te Paxil, winqen k’y’ kyaje te’ xjaw lu. (AGN).- Aju’ nejenel Bernardo Arévalo jaw tchmo’n tib’ kyuk’e’ tnej te tnom mujleqe’ (OEA) ate’ toj qtnum te Paxil tu’n k-ka’yen ti’j ttxolel sk’o’b’l kye tnej te ka’yel ti’j kawb’il ex qe’ chitemel kyoj ja jatu’me’ nchiokye xjel.
Toj-ju’ k’ulb’a’b’l, aju’ tnej xjal te OEA xi tma’n te nejenel qa tuk’e’ lu kyelelqe kyaq’en toj nin qtanum.
Toj tnej xjal atzte’ Rosa Celorio, Rodolfo Piza y Luiz Marrey, sk’onqe’ tu’n aj tz’ib’el kye tnon mujleqe’ OEA, Luis Almagro. Aju’ tnej OEA tma qa aju’ tnej, kyojqe’ q’ij aj kten toj qtanum, at iyla’ chma’b’l k’yokyel kyu’n kyuk’e nejenel ma wi’xen te tnom ex junjetl tnej nim kyoklen. Tetzu’n aju’, aju’ tnej jqet jun tb’eyel tqanel kyu’n kyuk’e tnej nia’ te tq’b’ob tnom, tnej b’incha’n kxolx xjal exqe’ xjal te tkyaqil.
Qe’ xjal sma’nqe’ tu’n OEA ibaj k’amlejs tu’n Nejenel
Aju’ tnej ib’aj ul toj qtanum tu’n txokb’il tu’n nejenel ma wi’xen, iyla’ kub’ oje tmaxe’ qa aju’ t-txolel sk’ob’l kyeqe’ tnej xjal q’ol kawb’il nimxix toklen toj tkyaqil qtanum, tu’ntzun nim toklen tuk’e aq’untj nxi b’inchet tu’n tkub’-b’aju’ iyle’q’en. Tib’ajxetzunju’ lu, oje tmaxe’ qa niate xim tu’n tokx klmo’n kyb’ toju’ aq’untj, tu’n akye’ kyaq’en naqx ka’yel t-txolel, tu’n k-ka’yen ti’j tu’n txi b’inchet toj xtilen ex tojxix tu’mel, ikju’ se’n nxi b’inchet se’n nbaj sk’o’b’l toj tkyaqil tnom.
Te nejenel Arévañp, txi’xte’ tk’am OEA ex t-tzaj tq’on jun tzaq’we’b’l te b’an teju’ qanb’il, tzalaj tu’n xtokb’il tzaj q’on te qtnum te Paxil. Kyuk’e’ tnej ma chiul, nelqe ka’yb’il ex twitzxe’ kyelex jun chik’b’a’b’l tib’aj t-txol sk’o’b’l, aju’ twitz ok tq’a ex qa at il ma tz’ojqelen toj sk’o’b’l xi b’inchet.
T-txlaj nejenel ib’ajten junjetl q’il twitz tnom, senku’ Carlos Ramiro Martínez, aj tz’i’b’el te nejenel, Juan Gerardo Guerrero, extzu’un nejenel ex ka’yel ti’j tu’n mi b’aje’ alq’ab’l, Santiago Palomo.
Tib’aj t-txolel
Te’ q’ij viernes b’aj sk’o’b’l kye xjal toj tb’i ja te xnaq’tzb’il kye ka’yel ti’j kawb’il te qtanun te Paxil (CANG) aye’ chib’ajtemel b’inchal tnej te ka’yel kyu’jqe’ chi okyel toj sk’o’b’l kyeqe’ chib’aj temel ka’yel ti’j kawb’il toj junje kol, te CANG at kab’lajoj q’uqb’il kyu’n kye chi ka’yel ti’j sko’b’l te CSJ ex ax kyajlalju’ te tnej ka’yel kyu’jqe’ kyaj tu’n kyok toj sk’o’b’l aye’ chi b’inchel xjel toj junje ja jatu’me’ chib’ajtemele’.
Toj ja te ka’yel ex b’inchal kawb’il te qtanum, te’ q’ij wuqaq te’ xjaw lu aye’ nejenelqe’ ib’aj jaw ksk’o’n qe’ nejenel te ka’yel ti’j sko’b’l. Kxolqetzu’n ib’aj ok te sko’b’l aye’tzun ibaj kaman aju’ Miguel Cortés, nejenel te ja te xnaq’tzb’il Rafael Landivar, kyaj te nejenel te tnej te ka’yel ti’j sko’b’l te CSJ ex Raúl Arévalo, nejenel te ja te xnaq’tzb’il Internaciones, kyaj te nejenel te tnej ka’yel ti’j sko’b’l kyeqe’ chi b’inchal xjel kyoj ja jatu’me’ chi aq’onale’.
Toj junje tnej at jun q’uqb’il te kab’lajoj q’il twitz kawb’il. Qe’ chi kwel q’onqe’ chi okyel toj sk’o’b’l te CSJ, at jun a’mb’il kye kab’lajoj ka’yel ti’j kawb’il toj junje ja jatu’me nchi okye xjelel, akxtaq kye jun tnejtl chi kwel kq’on xjal kyoj ja te sk’o’b’l kye’ chi xjelel ok chi temel kab’lajoj xjal te CSJ.
Ikxju’ chitemel ka’yel ti’j sk’o’b’l qe’ nejenel te tja xnaq’tzb’il te kyoklen xjal toj tkyaqil qtanum, ja’ kab’lajoj kbe’t. Aju’ tajlal lu atzun kq’malte jte’ a’mb’il at te CANG exqe’ ka’yel ti’j kawb’il te sko’b’l, tu’ntzun atzun nq’umlejsju’ toj t-txu kawb’il te qtanum, ikx tz’elponeju’ senku’ kyajlal nejenel kye tja nin xnaq’tzb’il.
Se’ntzun nq’umlejs kyu’n ka’yel ti’j kawb’il, qa nomxtaq tpon oxlajoj te tlajojen xjaw (octubre) otaq chib’aj sk’et, kxol jni’ tajlal otaq pon kye ka’yel ti’j sk’o’b’l. qe’ ka’yel ti’j kawb’il chi temel toj jwe’ ab’q’itl (2024-2029).
En español:
Presidente Arévalo se reúne con misión de observación de OEA para elección de cortes